Avangardın Direniş Biçimleri - Dolunay Aker

Avangard kime neden direniyor? Basit ama sanat tarihinin tümünü taramamız gereken bir soru. Çapraz ateş altında avangardı engelleyen üç ana etmenin olduğunu söyleyebiliriz: sanat, tarih, siyaset. Sanatın bildik tanımlarının dışına çıkarak, mevcut eylemleri alt-üst ederek, başka aklın hücumunu tarihin üzerine salarak, bir değil birden fazla iktidar çekirdeğinin saldırılarına maruz kalan avangardın tereddüt etmeden üstüne gittiği nokta, üst üste binmiş çelişkilere rağmen sanatın yıkımını ilan edebilmiş olmasıdır ve bu yıkımı ilan ederken avangardın hayatın yanında saf tuttuğu yer devrimin kendisidir. Küçük nüans avangardın şifresini ilan ediyor: işçi sınıfının 1871 Paris Komünü'nden sonra ilk defa siyasal iktidarı ele geçirmesi sürrealistlerin stratejisini de etkilemiştir: devrimin hizmetinde sürrealizm. 1917 Ekim Devrimi'nin etkisiyle Dada'nın Sürrealizm'e dönüşmesi sınıf mücadelesinin bir sonucudur. Devrimden sonra siyasal tonun ağırlık taşıdığı bildirilerinde Andre Breton açıkça ilan eder: "Dünyayı değiştirmek” dedi Marx; “Yaşamı değiştirmek” dedi Rimbaud: bu iki slogan bizim için tektir.”1